Tarım hastalıklarına karşı Türk mühendisler biyolojik tedavi yöntemi geliştirdi. Geliştirilen ödüllü tedavi yöntemi Türkiye'de ilk defa, külleme ve mildiyö gibi hastalıklarda artış gösteren Manisa'daki üzüm bağlarında uygulanmaya başladı. Ancak geliştirilen çözüm yoluna, yatırımcılar destek çıkmayı reddetti. ALPER TEMİZ / YENİGÜN - İklim krizi, sanayi etkisi ve çevre kirliliği gibi faktörler nedeniyle bu yıl Ege Bölgesi'nde zeytin ve üzüm gibi kilit tarımsal ürünlerde başlayan hastalıklar, çiftçinin rekolte kaybını giderek artırıyor. Geçtiğimiz günlerde Ege Bölgesi'nde zeytin bahçelerinde rastlanan güve hastalığından sonra, Manisa üzümünde de mildiyö hastalığı olduğu belirlenmişti. Ancak Yenigün'e ulaşan Sarıgöl üzüm üreticileri, bağlarında külleme hastalığının da bulunduğunu ve büyük oranda yayılım gösterdiğini dile getirdi. Sarıgöl Üzüm Üreticileri Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Yusuf Tüfekçi, "Külleme hastalığı nedeniyle Sarıgöl'de üzüm üreticilerinin rekolte kaybının yüzde 30'larda olacağını tahmin ediyoruz" diye konuşurken, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Cem Özkan ise "Geliştirdiğimiz biylojik mücadele yöntemi 470 proje arasından birinci oldu. Yöntemimizi ilk defa Manisa Sarıgöl'de üzüm bağlarında baş gösteren külleme gibi hastalıklara karşı uygulamaya başladık. Zirai hastalıklar artış gösteriyor ve kimyasal kullanımı da buna bağlı olarak artıyor. Geliştirdiğimiz biyolojik mücadele, hastalıkların ve en önemlisi kimyasal kullanımının önüne geçebilir ancak yatırımcılar bu çözüme yanaşmayı reddetti" açıklamasını yaptı. "GELİŞTİRİLEN BİYOLOJİK TEDAVİ YÖNTEMİ, İLK OLARAK SARIGÖL'DE BAŞLADI" Tüfekçi, "Konunun iki kısmı bulunmaktadır. İlki, bölgedeki bağların çoğu yaşlı bağlardır. Bu bağlar güçlü bağlar değil" dedi. Tüfekçi, "Çiftçinin her gün bağlara girip bakımını yapması gerekiyor. İki günlük bir aksamada ise bağ, hemen hastalık kapabiliyor. Bu bağlar maalesef hastalıklara karşı dayanıksızlar. Külleme hastalığına karşı ise geliştirilmiş organik ilaçlar bulunuyor. Bu ilaçları hastalık başlamadan kullanmak gerekiyor. Çünkü bu ilaçlar güçsüz ve yaşlı bağların bünyesini güçlendiriyor. Külleme, üzümün rengini ve şeklini bozuyor. Üzümün kurutulması faktörünün ise önüne geçen bir tür hastalık. Rekolte kaybının ise mildiyö hastalığı ile birlikte yarattığı etki sonucu, yüzde 30'larda olacağını düşünüyorum" açıklamasını yaptı. Aynı zamanda bu tür hastalıklara karşı Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi'nin Sarıgöl'de yürüttüğü biyolojik mücadele çalışmasına yönelik olarak da açıklamalar yapan Tüfekçi, "Şu anda Türkiye'de üzüm bağlarında biyolojik mücadele konusunda bir ilk gerçekleştiriliyor. Fakülte, Sarıgöl'de üzüm bağlarında yıllardır yürüttüğü biyolojik mücadele çalışmasını uygulamaya koymuş durumda" dedi. "İHRACATÇILAR, BİYOLOJİK MÜCADELEYE ARKA ÇIKMADI" Biyolojik mücadele noktasında geliştirilen böcek teknolojisinin öncülerinden Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Cem Özkan, "Bizim amacımız son yıllarda tonlarca artan kimyasal tarım ilaçlarının kullanımını yarıya düşürmekti. Bu noktada genç girişimci ziraat mühendisleri ile birlikte, üzüm gibi bir çok üründe biyolojik mücadele noktasında faydalı böcekler ürettik. İlk olarak ise Sarıgöl'de uygulamalarımıza başladık. Amacımız, iklim değişikliği ve birçok nedene bağlı olarak artan hastalıklara karşı, yıllık 10 milyar dolarlık bir ihracat rakamına sahip kimyasal ilaçların kullanımının önüne geçerek, biyolojik mücadelenin ilk adımlarını kararlı bir şekilde atmaktı. Ürettiğimiz faydalı böcekler, kimyasal kullanımında büyük bir azalma sağlayacak seviyede bir teknolojiydi. Bu çalışmamız sonucunda, Egeli ihracatçılar bize ödül olarak 10 bin dolar verdi. İhracatçılar, ilaç bayileri ile ortak bir ağda çalışıyor. Kimyasal ilaç tedarikçileriyle de içli dışlılar. Bu nedenle ihracatçı birlikleri, nasıl olur da ithalat yapar şeklinde bir kafa karşıklığı olmasın. Biz ihracatçılardan, aslında yatırım bekliyor ve kimyasal ilaç ithalatını azaltmalarını istiyorduk. Fakat ihracatçılar bize, 'Biz kimyasal ilaç ithalatından vazgeçilemez' şeklinde bir geri dönüş sağladı. Oysa ihracatçılar birliği biyolojik mücadelede kilit bir noktada duruyor" dedi. "KULLANILAN FAYDALI BÖCEKLERİN ANAVATANI TÜRKİYE" Prof. Özkan, "Üzüm bağları hastalık kapıyor, rekolte düşüyor, çiftçi zarara uğruyor, kimyasal ilaç kullanımı yapılan devasa ithalatlar nedeniyle daha da artıyor, üründe kimyasal kalıntıları da aynı oranda artış yaşıyor ve ürün, ederinden ucuza ihraç ediliyor. Bu sıkıntının önüne biyolojik mücadele ile geçilebilir. Arkadaşlarımızla geliştirdiğimiz böcek teknolojisi, bunu sağlayacak nitelikteyken, ihracatçılar kimyasal ithalatından vazgeçilemeyeceğini açıklıyorlar ve mücadelemizi bu nedenle bir üst boyuta çıkartamıyoruz. Biyolojik mücadelede tüm dünyada üretilen faydalı böceklerin ana vatanı Türkiye'dir. İnanılmaz bir şekilde bu böcekleri yabancı firmalar Türkiye'den alırken, bize yine aynı firmalar kimyasal ilaç satıyor ve kendi ülkelerinde biyolojik mücadele yöntemlerini uyguluyorlar. Bu durumun önüne geçilmesi gerekiyor" ifadelerini kullandı. Akıllı Böcek, Akıllı Çiftçi Proje, ilk olarak Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü Entemoloji Ana Bilim Dalı üyesi Prof. Dr. Cem Özkan, Ziraat Yüksek Mühendisi İsmail Atay ve Ankara Üniversitesi Teknokent AR-GE ekibi tarafından 2020 yılında yine Sarıgöl'de tanıtılmıştı. Geliştirilen biyolojik mücadele yöntemi, aradan geçen 3 yıl sonunda tam kapasiteyle Sarıgöl'de uygulanmaya başladı. 'Akıllı Böcek, Akıllı Çiftçi' adıyla anılan proje, ilk olarak kooperatif üyesi üzüm üreticilerine tanıtılmış ve Ege İhracatçılar Birliği'nce düzenlenen proje yarışmasında 470 çalışma arasından birinci olmuş ve 10 bin dolarlık ödül almıştı. Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü Entemoloji Ana Bilim Dalı'ndan edinilen bilgiye göre ise çalışmanın sürdürülebilir olması amacıyla yapılan girişimlerde, yatırımcıların finansal destek sağlamaya sıcak bakmadığı dile getirildi. Geliştirilen akıllı böcek yöntemiyle, hiçbir zirai ilaç kullanılmadan, üzüm bağlarında ortaya çıkan hastalıklara karşı etkin bir mücadele sağlanabilecek.
manisa.bel.tr